Εισαγωγή
Με τον όρο συναίσθημα της αγοράς (Market Sentiment) εννοούμε την ψυχολογία των συμμετεχόντων στην αγορά.
Οι επενδυτές αντιδρούν συναισθηματικά σε αυτή και αυτές οι αντιδράσεις την επηρεάζουν.
Έχει διαπιστωθεί ότι οι άνθρωποι:
- “συμμορφώνονται” με τη συμπεριφορά που “υποδυκνύει” το γκρουπ στο οποίο ανήκουν.
- Δεν τους αρέσει η απόρριψη ή η γελοιοποίηση
- αισθάνονται ασφάλεια όταν ενεργούν σύμφωνα με παλαιότερες, ήδη εδραιωμένες τάσεις.
- αισθάνονται ασφάλεια όταν δέχονται τις συμβουλές των “ειδικών”.
Όταν το άτομο σκέφτεται μεμονωμένα, μπορεί να λάβει λογικές αποφάσεις και να ενεργήσει με σύνεση. Όταν όμως, ενταχθεί σε ένα γκρουπ (όχλο) τότε παρασύρεται από διάφορες προκαταλήψεις οι οποίες επηρεάζουν τις αποφάσεις του.
Επιλέξτε το Σύνδεμο για να μεταβείτε σε αναλυτικό άρθρο του περιοδικού TRADERS’ MAGAZINE
“Η αντίθετη άποψη είναι τρόπος σκέψης, όχι κρυστάλλινη μπάλα”, Humphrey Neill, 1954 (Η αντίθετη άποψη είναι τρόπος σκέψης και όχι κρυστάλλινη μπάλα).
“Όταν όλοι σκέφτονται το ίδιο, τότε όλοι είναι πιθανό να κάνουν λάθος”, Humphrey Neill, 1954 (Όταν όλοι σκέφτονται το ίδιο, τότε το πιθανότερο είναι, όλοι να κάνουν λάθος).
Για να είναι ένας επενδυτής “contrarian”, θα πρέπει να πουλά όταν η αγορά είναι αισιόδοξη και να αγοράζει όταν η αγορά είναι απαισιόδοξη.
Ο στόχος της κατανόησης του συναισθήματος είναι να ξεχωρίσει (ο επενδυτής) πότε η τάση χάνει την ενέργειά της και είναι έτοιμη να αντιστραφεί.
Επιλέξτε το Σύνδεμο για να μεταβείτε σε αναλυτικό άρθρο του περιοδικού TRADERS’ MAGAZINE
Η Ακραία συναισθήματα δημιουργούνται συνήθως στους πάτους της αγοράς, όπου και παρατηρείται πανικός. Αντιθέτως, η αισιοδοξία μπορεί να διαρκέσει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Έτσι ένα σήμα πώλησης είναι λιγότερο αξιόπιστο από ένα σήμα αγοράς.
Οι δείκτες συναισθήματος είναι πιο χρήσιμοι για τις αγορές ως σύνολο και όχι για μεμονωμένες μετοχές.
Αναλογία Put/Call
Όταν οι επενδυτές είναι αισιόδοξοι (ανοδικοί) αγοράζουν δικαιώματα αγοράς. Όταν είναι απαισιόδοξοι (πτωτικοί) αγοράζουν δικαιώματα πώλησης. Ένας λόγος (αναλογία) των παραπάνω θα μπορούσε να αποκαλύψει περιόδους υπεραισιοδοξίας ή απαισιοδοξίας των επενδυτών, εφαρμόζοντας έτσι μια στρατηγική αντίθετη στο κλίμα που επικρατεί (contrarian strategy).
Από τους διάφορους τρόπους που έχουν εφαρμοστεί κατά καιρούς ο πιο απλός είναι ο λόγος του συνολικού όγκου των βάζει που διαπραγματευτηκαν σε μια ημέρα προς τον συνολικό όγκο των κλήσεων.
(Επιλογή = Δικαίωμα προαίρεσης)
Δείκτες φόβου
VIX (S&P 500), VXN (NASDAQ). Μετρούν την μεταβλητότητα που προσδοκά η αγορά (implied volatility) μέσα σε ένα μήνα, για τους 2 παραπάνω δείκτες αντίστοιχα. Μελετώντας τους μπορούμε να δούμε το βαθμό ανασφάλειάς τους για το μέλλον, όπως αυτή απότυπώνεται από τους επενδυτές στην αγορά των διακαιωμάτων προαίρεσης. Υψηλές τιμές προκύπτουν σε περιόδους άγχους και αβεβαιότητας.
Άλλοι δείκτες αβεβαιότητας (μεταβλητότητας) είναι:
- Δείκτης μεταβλητότητας CBOE DJIA (VXD)
- Δείκτης μεταβλητότητας CBOE Russell 2000 (RVX)
- CBOE αργό πετρέλαιο (OVX)
- CBOE Gold (GVZ)
- CBOE νόμισμα ευρώ (EVZ)
Άλλοι (εμπειρικοί)
Δημοσκοπήσεις
- Αμερικανική Ένωση Ατομικών Επενδυτών (με συνδρομή)
- Δείκτης Sentix (χωρίς συνδρομή)
- Δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης (ανακοινώνεται μηνιαία), κ.α.
Αν οι επενδυτές δηλώνουν αισιόδοξοι για την πορεία της αγοράς, τότε η τελευταία είναι μάλλον σε υπεραγορασμένη περιοχή, οπότε μια διόρθωση είναι αρκετά πιθανή.
Άλλες μετρήσεις
- Επενδυτικές Συστάσεις Αναλυτών. Αν είναι αισιόδοξοι, τότε όσοι τους συμβουλεύονται, λογικά, θα έχουν ήδη ανοίξει θέσεις αγοράς και άρα είναι λίγοι αυτοί που απομένουν για να συντηρήσουν την άνοδο. Μια διόρθωση είναι λοιπόν πιθανή. Το αντίθετο για καθοδική αγορά.
- Προσλήψεις χρηματιστηριακών εταιριών. Έχει διαπιστωθεί ότι κοντά σε σημεία αλλαγής της μακροπρόθεσμης τάσης από ανοδική σε καθοδική, Οι χρηματιστηριακές εταιρίες προσλαμβάνουν αρκετούς υπαλλήλους για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση λόγω του κλίματος ευφορίας που επικρατεί.